Κάθε απότομη και έντονη κίνηση οποιασδήποτε άρθρωσης που υπερβαίνει το εύρος περιστροφής της, ονομάζεται διάστρεμμα. Πρόκειται για το γνωστό «στραμπούληγμα» το οποίο συμβαίνει πιο συχνά στην ποδοκνημική, καθώς κάθε άνθρωπος θα υποστεί ένα διάστρεμμα σε αυτή την περιοχή τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, ενώ το 50% περισσότερα από ένα και στα δύο πόδια.
Το διάστρεμμα είναι πολύ σύνηθες στους δρομείς σε ανώμαλο έδαφος, στους αθλητές που κάονυν απότομες αλλαγές κατεύθυνσης, όπως το μπάσκετ, το τένις και το ποδόσφαιρο, ακόμη και στο περπάτημα, διότι αρκεί να χάσει κάποιος την ισορροπία του τη στιγμή που βασίζεται στην ποδοκνημική άρθρωση.
Περισσότερο επιρρεπείς στο διάστρεμμα είναι όσοι έχουν περιττό βάρος, όσοι κάνουν καθιστική ζωή και ακολουθούν ανθυγιεινή διατροφή, όσοι φορούν ακατάλληλα παπούτσια, όταν δεν έχει γίνει σωστή προθέρμανση του αθλητή, όταν ο αγωνιστικός χώρος είναι κακός ή όταν δεν υπάρχει ο ενδεδειγμένος συντονισμός των μυών του ποδιού.
Την ώρα που συμβαίνει το διάστρεμμα παρατηρείται βίαιη διάταση των συνδέσμων, κάτι που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πλήρη ρήξη τους. Συχνό φαινόμενο είναι το διάστρεμμα να συνοδεύεται από οίδημα στα γύρω οστά ή από κατάγματα, όπως στην περόνη και στο μετατάρσιο.
Τα συμπτώματα αφορούν πόνο, οίδημα, αιμάτωμα και αδυναμία βάδισης, η ένταση των οποίων μπορεί να κυμαίνεται από ήπια μέχρι και έντονη.
Το διάστρεμμα κατατάσσεται σε 1 από τις 3 κλίμακες, αναλόγως της βαρύτητάς του:
- 1ου βαθμού: Ελαφρά ρήξη, διάταση συνδέσμων, κάτι το οποίο καταγράφεται στο 80% των περιπτώσεων.
- 2ου βαθμού: Μερική ρήξη συνδέσμων που αντιπροσωπεύει το 15% των περιπτώσεων.
- 3ου βαθμού: Πλήρης ρήξη συνδέσμων που αντιστοιχεί στο 5% των περιπτώσεων.
- Τα συμπτώματα του διαστρέμματος της ποδοκνημικής, ανάλογα με τη βαρύτητα, είναι συνήθως από ένα ήπιο οίδημα (πρήξιμο) της περιοχής και ήπιος πόνος έως σοβαρό οίδημα, αιμάτωμα, πόνος και αδυναμία βάδισης.
Σε πρώτο επίπεδο το διάστρεμμα αντιμετωπίζεται με τη μέθοδο P.R.I.C.E. που αναλύεται ως εξής:
- Protection: Προστασία παύοντας κάθε δραστηριότητα και φόρτιση
- Rest: Ανάπαυση
- Ice: Παγοθεραπεία για τουλάχιστον 15 λεπτά καθημερινά
- Compression: Η επίδεση μειώνει το πρήξιμο και το αιμάτωμα και ταυτόχρονα περιορίζει την κινητικότητα της άρθρωσης
- Elevation: Τοποθέτηση του ποδιού σε ανυψωμένη θέση για την ανακούφιση του οιδήματος και του αιματώματος
Συνήθως αυτή η αποκατάσταση συνοδεύεται από φυσικοθεραπείες ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργία της άρθρωσης και να ενδυναμωθούν οι μύες. Αν όμως το πρόβλημα δεν αποκατασταθεί μέσα σε 6 μήνες, τότε πιθανόν υποκρύπτεται άλλο πρόβλημα, όπως μετατραυματική αστάθεια, ενδαρθρικές ουλές, άσηπτη νέκρωση οστού, ελεύθερο οστεοχόνδρινο σώμα, οστεοχόνδρινο έλλειμμα, σχαλιδωτική οστεοχονδρίτιδα, χόνδρινο ενδαρθρικό κάταγμα, μετατραυματικά οστεόφυτα. Για όλα αυτά τα αίτια ο ορθοπαιδικός χειρουργός μπορεί να δώσει λύση αξιοποιώντας ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, όπως η αρθροσκόπηση της ποδοκνημικής.
