ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΠΑΙΔΟΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΕΣ

ΠΑΙΔΟ
ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΕΣ

feat_img_bg2

Με την εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης και των ιατρικών μηχανημάτων οι παιδοορθοπαιδικές παθήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν σήμερα με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.

Υπάρχει μια σειρά ορθοπαιδικών παθήσεων οι οποίες εμφανίζονται στο παιδί από την ημέρα της γέννησής του, όπως είναι οι συγγενείς δυσπλασίες, αλλά υφίστανται και πολλές άλλες που προκαλούνται κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, όπως είναι ένας τραυματισμός.

Συνοπτικά η παιδοορθοπαιδική ασχολείται με ένα ευρύ φάσμα μυοσκελετικών παθήσεων των παιδιών, από την περίοδο που είναι βρέφη μέχρι και την εφηβεία. Οι περισσότερες από αυτές τις παθήσεις εντοπίζονται συνήθως στη σπονδυλική στήλη, στα χέρια και στα πόδια.

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι παιδοορθοπαιδικές παθήσεις απαιτούν έναν έμπειρο και εξειδικευμένο ορθοπαιδικό, ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και με την κατάλληλη μέθοδο.

Keep this to have all items collapsed by default

It is hidden using css in the Advanced tab -> Custom CSS

Τί είναι η ραιβογονία;

Μία από τις παθήσεις που εμφανίζονται στα πόδια των παιδιών είναι η ραιβογονία, η οποία σημαίνει ότι τα κάτω άκρα συγκλίνουν και το ένα ακουμπά το άλλο, σχηματίζοντας ένα κενό ανάμεσα από τα γόνατα. Έτσι, τα κάτω άκρα κυρτώνουν αποκτώντας ένα τοξοειδές σχήμα.

Η ραιβογονία θεωρείται φυσιολογικό φαινόμενο το οποίο μπορεί να εμφανιστεί από την έναρξη του περπατήματος έως την ηλικία των 2 ετών. Όταν η ραιβογονία δεν υποχωρεί έως την ηλικία των 4 ετών, και όταν βέβαια εμφανιστεί σε μεγαλύτερες ηλικίες, τότε θεωρείται ότι από πίσω της κρύβεται κάποιο παθολογικό αίτιο.

Τα παθολογικά αίτια της ραιβογονίας είναι τα εξής:

• H νόσος του Blount που εκδηλώνεται με εξελισσόμενη ραιβογονία λόγω ανώμαλης ανάπτυξης της εγγύς κνήμης και μπορεί να εμφανιστεί σε βρέφη, παιδιά και έφηβους.

• Η ραχίτιδα λόγω έλλειψης βιταμίνης D

• Σκελετικές δυσπλασίες όπως η αχονδροπλασία, η ψευδοαχονδροπλασία, η πολλαπλή επιφυσιακή δυσπλασία και η μεταφυσιακή δυσπλασία

• Ρευματολογικά νοσήματα

• Δυσανεξία στη γλουτένη

• Μετά από χειρουργική επέμβαση στα πόδια

path_paido3

Διάγνωση & θεραπεία

Τις περισσότερες φορές οι γονείς είναι αυτοί που καταλαβαίνουν ότι κάτι δεν εξελίσσεται σωστά στα πόδια του παιδιού τους, με αποτέλεσμα να απευθυνθούν στον παιδίατρό τους. Η κλινική εξέταση και η ακτινογραφία είναι συνήθως αρκετά για να γίνει η διάγνωση της ραιβογονίας. Παράλληλα, ο γιατρός θα αξιολογήσει τη στάση και τον τρόπο βάδισης του παιδιού, όπως επίσης το ύψος του παιδιού και το οικογενειακό ιστορικό.

Η συντηρητική θεραπεία με χορήγηση βιταμίνης D είναι βασική όταν η ραιβογονία προκαλείται από ραχίτιδα. Όταν το παιδί έχει δυσανεξία στη γλουτένη τότε ακολουθείται ειδική δίαιτα χωρίς γλουτένη.

Από την άλλη η παθολογική ραιβογονία πρέπει να θεραπευθεί επεμβατικά, καθώς η εξέλιξή της δεν είναι καλοήθης. Χειρουργικά είναι διαθέσιμες διάφορες τεχνικές από τις οποίες ο ορθοπαιδικός θα επιλέξει την κατάλληλη ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και το κατά πόσον έχει ολοκληρωθεί η αναπτυξιακή φάση της σκελετικής δομής.

Τί είναι η βλαισογονία;

Μία άλλη πάθηση είναι η βλαισογονία, η οποία εκδηλώνεται με ένα κενό μεταξύ των κάτω άκρων κάτω από τα γόνατα, όταν τα τελευταία εφάπτονται και στην πράξη είναι η εκ διαμέτρου αντίθετη κατάσταση της ραιβογονίας.

Η βλαισογονία  δεν προκαλεί σχεδόν ποτέ συμπτώματα και στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για μία φυσιολογική κατάσταση στη φάση ανάπτυξης των παιδιών στις ηλικίες 2-5 ετών. Βέβαια, η βλαισογονία θα πρέπει να περιοριστεί από μόνη της έως την ηλικία των 8 ετών.

Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι η βλαισογονία είναι πολύ συχνά μια φυσιολογική διαδικασία καθώς αποτελεί στάδιο της ανάπτυξης των κάτω άκρων και φυσικά δεν προκαλεί κανέναν πόνο στα παιδιά.

Όταν η βλαισογονία επιμένει και μετά τα 8 έτη, τότε πρόκειται, συνήθως, για ιδιοπαθή. Άλλο αίτιο της βλαισογονίας μπορεί να είναι κάποιο κάταγμα που έχει υποστεί το παιδί, μια λοίμωξη στο γόνατο, σκελετικές δυσπλασίες ή η εμφάνιση όγκου.

path_paido4

Διάγνωση & θεραπεία

Η διάγνωση της βλαισογονίας διενεργείται με τη λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση. Ο βαθμός της βλαισογονίας, η συμμετρία και η ηλικία του παιδιού είναι πολύ σημαντικοί παράγοντες. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ιατρός μπορεί να ζητήσει και ακτινολογική εξέταση, ώστε να αποκλειστούν άλλες αιτίες που ενδεχομένως να έχουν προκαλέσει την κατάσταση αυτή.

Σε κάθε περίπτωση όταν η βλαισογονία είναι μικρού βαθμού, δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα στη ζωή του παιδιού. Η βλαισογονια μεσαίου και μεγάλου βαθμού οδηγεί σε μεγαλύτερη φόρτιση της εξωτερικής πλευράς του γονάτου, κάτι το οποίο μπορεί να προκαλέσει στο μέλλον πόνους, ακόμη και αρθρίτιδα.

Όταν η βλαισογονία δεν υποχωρήσει από μόνη της και παραμείνει σε αξιοσημείωτο βαθμό, τότε υπάρχει η επιφυσιόδεση, μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική που επιτυγχάνει τον ευθειασμό του άξονα του ποδιού. Η συγκεκριμένη επέμβαση διενεργείται μόνο πριν την έναρξη της εφηβείας.

Μετά από αυτή την ηλικία υπάρχουν άλλες επεμβατικές μέθοδοι που είναι όμως περισσότερο πολύπλοκες.

Όταν η βλαισογονία δεν υποχωρήσει από μόνη της και παραμείνει σε αξιοσημείωτο βαθμό, τότε υπάρχει η επιφυσιόδεση, μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική που επιτυγχάνει τον ευθειασμό του άξονα του ποδιού. Η συγκεκριμένη επέμβαση διενεργείται μόνο πριν την έναρξη της εφηβείας.

Μετά από αυτή την ηλικία υπάρχουν άλλες επεμβατικές μέθοδοι που είναι όμως περισσότερο πολύπλοκες.

Τί είναι η σκολίωση;

Η σκολίωση αποτελεί μία από τις πιο συχνές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η στροφή των σπονδύλων και η πλάγια κλίση του κορμού του σώματος.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η σκολίωση είναι ήπια αλλά κάποιες από αυτές θα παρουσιάσουν επιδείνωση με την πάροδο του χρόνου. Για αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να καταφεύγουν στον ορθοπαιδικό μόλις αντιληφθούν την παραμικρή ένδειξη σκολίωσης.

Η σκολίωση παρουσιάζεται συνήθως μεταξύ των 10 και 15 ετών. Η ήπια ιδιοπαθής σκολίωση αφορά, περίπου, τον ίδιο αριθμό αγοριών και κοριτσιών, αν και τα τελευταία έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να σχηματίσουν σκολίωση.

Πώς εκδηλώνεται η σκολίωση;

Στις πρώτες φάσεις η σκολίωση δεν εκδηλώνεται με συμπτώματα, πέραν της παραμόρφωσης του σώματος η οποία όμως γίνεται αντιληπτή μόνο μετά από ακτινογραφία. Σε επόμενες φάσεις τα βασικά συμπτώματά της είναι:

• Εμφανής καμπύλη στην πλάτη

• Μεγαλύτερη η μία από τις δύο ωμοπλάτες

• Ανομοιομορφία στη μέση τους ώμους ή τους γοφούς

• Δυσκαμψία στην πλάτη

• Πόνος στη μέση

• Μεγαλύτερη προεξοχή των πλευρών από τη μία μεριά του κορμού του σώματος

• Τα πόδια πονούν και μουδιάζουν

• Σε οξείες καταστάσεις παρουσιάζεται ακόμη και δυσκολία στην αναπνοή

path_paido5

Διάγνωση & θεραπεία

Το τεστ επίκυψης είναι η κύρια βασική κλινική εξέταση για τη διάγνωση της σκολίωσης, διότι αποκαλύπτεται τυχόν καμπύλη της σπονδυλικής στήλης. Εάν η τελευταία είναι υπαρκτή, τότε ακολουθεί ακτινογραφία για να διαπιστωθεί ο τύπος της σκολίωσης.

Συνολικά υπάρχουν 4 τύπου σκολίωσης:

• Ιδιοπαθής

• Συγγενής

• Νευρομυϊκή

• Εκφυλιστική

Η σκολίωση δεν χρήζει πάντα θεραπείας, καθώς ο ορθοπαιδικός μπορείς να παρακολουθεί την πορεία της.

Όταν όμως χρειάζεται θεραπεία τότε αυτή μπορεί να είναι, κατά περίπτωση, ο Κηδεμόνας, το στήριγμα που φορούν τα παιδιά στον κορμό για να σταματήσουν την επιδείνωση της καμπύλης, η χειρουργική σπονδυλοδεσίας και η λειτουργία καλλιέργειας.

Τί είναι η κύφωση;

Κύφωση είναι η κύρτωση της πλάτης σε υπερβολικό βαθμός, κατάσταση η οποία είναι γνωστή και ως καμπούρα.

Πιο συχνά συναντάται στους ενήλικες, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και στους νέους και για αυτό χωρίζεται σε 2 κατηγορίες: τη νεανική και των ενηλίκων.

Η καμπούρα είναι κάτι που συναντάται πολύ συχνά και δεν πρέπει να εμπνέει ανησυχία εκτός αν η έκτασή της είναι τέτοια που παραμορφώνει στη σπονδυλική στήλη. Η κακή στάση του σώματος και η έλλειψη σωματικής άσκησης είναι δύο χαρακτηριστικά των ατόμων με τη λεγόμενη καμπούρα.

path_paido6

Η κύφωση όμως έχει μια σειρά αιτιών τα οποία συνοψίζονται ως εξής:

• Κατάγματα

• Εκφύλιση μεσοσπονδύλιου δίσκου

• Κύφωση Scheuermann’s που αφορά κυρίως τους άνδρες και εκδηλώνεται στις ηλικίες 10-13 ετών

• διοπαθής κύρτωση

Διάγνωση & θεραπεία

Η κύφωση μπορεί να μην δίνει ενοχλητικά συμπτώματα στα πρώτα στάδιά της, αλλά στα επόμενα εκδηλώνεται με δυνατό πόνο, αυχενικό σύνδρομο, πόνο στη ράχη, οσφυαλγία. Όταν η κύφωση δεν αντιμετωπιστεί τότε μπορεί να οδηγήσει σε κινητικά, πεπτικά και αναπνευστικά προβλήματα.

Η ήπια κύφωση αντιμετωπίζεται με τον ειδικό ασκησιολόγο που χορηγεί ο ορθοπαιδικός με στόχο την επιμήκυνση της σπονδυλικής στήλης και την ενδυνάμωση των μυών. Παράλληλα, η καθημερινή σωματική άσκηση θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα και θα ανακουφίσει τον πόνο.

Εντούτοις, όταν η κύφωση έχει προχωρήσει πολύ και η κύρτωση της σπονδυλικής στήλης έχει ξεπεράσει τις 60 μοίρες, τότε η σπονδυλοδεσία και σπονδυλοπλαστική είναι οι ενδεδειγμένες χειρουργικές θεραπείες.

Τί είναι η ανισοσκέλια;

Ως ανισοσκελία εννοείται το άνισο μήκος των ποδιών του ατόμου, μια παθολογική κατάσταση που αφορά έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων και μπορεί να εμφανιστεί στην παιδική ηλικία ή και στην ενήλικη ζωή.

Η ανισοσκελία διαχωρίζεται σε δύο κύριους τύπους: Την ανατομική και τη λειτουργική. Η πρώτη οφείλεται σε διαφορές στο μήκος των οστών των ποδιών. Προκαλείται έπειτα από κατάγματα, λοιμώξεις των οστών, χειρουργικές επεμβάσεις ή από άλλα αίτια που επηρεάζουν την επίφυση των επιμηκών οστών κατά τη φάση της ανάπτυξης του σκελετού. Η λειτουργική ανισοσκελία οφείλεται σε ποικίλες παθήσεις των μυών και των νεύρων της λεκάνης ή των μηρών και μάλιστα χωρίς να εντοπίζονται αξιοσημείωτες διαφορές στο μήκος των οστών των ποδιών. Αυτό συμβαίνει διότι οι νευρομυϊκές βλάβες οδηγούν σε υπερτονία των μυών της λεκάνης και του μηρού και έτσι το ένα πόδι έλκεται και παραμένει σε υψηλότερη θέση από το άλλο παρουσιάζοντας ανισοσκελία.

Η ανισοσκελία που αφορά διαφορά των δύο ποδιών κατά 5,2 χιλιοστά συναντάται στο 90% του γενικού πληθυσμού και δεν προκαλεί κανένα απολύτως πρόβλημα. Όταν η διαφορά είναι από 1 εκατοστό και πάνω, τότε πρόκειται για σημαντική ανισοσκελία.

Ειδικά στα παιδιά η ανατομική ανισοσκελία κάτω του 1,5 εκατοστού σε συνθήκες έντονης σωματικής άσκησης και κάτω των 2 εκατοστών σε φυσιολογικές συνθήκες, δεν προκαλεί κάποιο σύμπτωμα. Τονίζεται όμως σε κάθε περίπτωση ότι μπορεί πάντα να υπάρχουν εξαιρέσεις σε μικρότερο ή μεγαλύτερο μέγεθος του γενικού πληθυσμού και πολλές μελέτες έχουν αναφέρει αυξημένη συχνότητα πόνου στην μέση ακόμα και με μικρού βαθμού ανισοσκελία.

path_paido7

Η λειτουργική ανισοσκελία πυροδοτεί αλλαγές στις αρθρώσεις των ποδιών και των φορτίων που ασκούνται σε αυτές ανάλογα με την ένταση της σωματικής δραστηριότητας. Οι μηχανισμοί αντιρρόπησης που ενεργοποιούνται για να διατηρηθεί η βάδιση και η στάση εντοπίζονται στη λεκάνη, στα πόδια και στη σπονδυλική στήλη. Ως αποτέλεσμα παρατηρείται στροφή και κλίση του κοντύτερου ποδιού, κάμψη της άρθρωσης του γόνατος στο μακρύτερο άκρο, έντονος πρημνισμός της υποστραγαλικής άρθρωσης στο μακρύτερο άκρο, πελματιαία κάμψη και υπτιασμός άκρου ποδός στην άρθρωση του αστραγάλου στο βραχύτερο άκρο κ.ά.

Διάγνωση & θεραπεία

Αφού γίνει η διάγνωση της ανισοσκελίας από τον ορθοπαιδικό με κλινική εξέταση, ειδικές δοκιμασίες, απεικονιστικές εξετάσεις και μετρήσεις, θα αποφασιστεί η θεραπεία η οποία πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να απαντά στην αιτιολογία της ανισοσκελίας. Διαφορές 2-2,5 εκατοστών απαιτούν μόνο ειδικούς πάτους ή/και σόλες στα παπούτσια. Διαφορές έως 5 εκατοστά θεραπεύονται με την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο της διακοπής της ανάπτυξης του μακρύτερου σκέλους, αλλά πριν την ολοκλήρωση της ανάπτυξης του σκελετού. Ακόμα, η επιμήκυνση αφορά διαφορές άνω των 5 εκατοστών ενώ μία από τις πλέον σύγχρονες θεραπείες αφορά την ενδυομυελική τοποθέτηση ενός ήλου στο οστό που χρήσει επιμήκυνσης και ο οποίος περιλαμβάνει εσωτερικά έναν μαγνήτη. Μεγάλες διαφορές άνω των 8 εκατοστών αποκαθίστανται σταδιακά, ενώ όταν η ανισοσκελία προκαλείται από οστική γέφυρα έπειτα από κάταγμα, τότε μπορεί να γίνει αφαίρεση της γέφυρας αν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Τί είναι η πλατυποδία;

Όταν η καμάρα του ποδιού δεν έχει σχηματιστεί καθόλου ή είναι ιδιαίτερα χαμηλή, τότε έχουμε πλατυποδία. Παράλληλα, παρατηρείται βλαισότητα της φτέρνας με αποτέλεσμα το πόδι να κλίνει προς τα έξω ενώ το παιδί πατάει προς το εσωτερικό του πέλματος. Η πλατυποδία είναι πλήρως φυσιολογική έως τα 4 έτη.

Πρέπει να σημειωθεί ότι με το πέρασμα των χρόνων η πλατυποδία επιβαρύνει τις αρθρώσεις και να αλλάξει τη θέση του ισχίου, ενώ θα προκαλέσει και πόνο ακόμη και στη μέση.

Διάγνωση & θεραπεία

Λαμβάνοντας το ιστορικό του παιδιού και κάνοντας κλινική εξέταση και πελματογράφημα, ο ορθοπαιδικός θα κατανοήσει το μέγεθος της πλατυποδίας και θα λάβει τις μετρήσεις που χρειάζονται για να παραγγελθούν πάτοι προσαρμοσμένοι στα δεδομένα του παιδιού.

Η ήπια πλατυποδία δεν απαιτεί καμία θεραπεία καθώς η καμάρα θα σχηματιστεί με το πέρασμα του χρόνου, αλλά ακόμη και αν δεν σχηματιστεί πλήρως, δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα στη ζωή του παιδιού. Τα παιδιά με πλατυποδία με βραχύ αχίλλειο τένοντα, που δεν μπορούν να περπατήσουν στις φτέρνες τους, προκαλεί ραχιαία κάμψη της ποδοκνημικής σε περιορισμένη έκταση η οποία αντιμετωπίζεται με ασκήσεις έκτασης ή επιμήκυνσης του τένοντα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις με προεκβολή επώδυνου ογκιδίου στη μέση της εσωτερικής επιφάνειας του ποδιού, δηλαδή στην περίπτωση του επικουρικού σκαφοειδούς, μπορεί να γίνει χειρουργική αφαίρεση με παράλληλη πλαστική του οπίσθιου κνημιαίου τένοντα, εφόσον τα συμπτώματα είναι έντανα.

path_paido8

Τί είναι η συνδακτυλία;

Η συνδακτυλία, όταν δηλαδή δάκτυλα είναι ενωμένα, αποτελεί μία από τις πιο κοινές παραμορφώσεις των άκρων, δεδομένου ότι συμβαίνει περίπου 3 φορές ανά 10.000 γεννήσεις.

Η συνδακτυλία μπορεί να είναι πλήρης, μερική/ατελής, σύνθετη ή πλήρης και προκαλείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

path_paido9

Διάγνωση & θεραπεία

Η αντιμετώπιση της συνδακτυλίας εξαρτάται από τον τύπο της και τυχόν συνύπαρξη άλλων ορθοπαιδικών παθήσεων. Εάν ο ορθοπαιδικός κρίνει ότι απαιτείται χειρουργική επέμβαση, αυτή θα γίνει στην ηλικία 6-12 μηνών. Ο τύπος της συνδακτυλίας θα καθορίσει τη χειρουργική τεχνική, ενώ η έγκαιρη αντιμετώπιση συμβάλλει στην επίτευξη των βέλτιστων δυνατών αποτελεσμάτων.

Εκτός από τις προαναφερθείσες υπάρχουν και άλλες παιδοορθοπαιδικές παθήσεις που παρατηρούνται στα παιδιά.

• Μία από αυτές είναι η συγγενής ραιβοχειρία, δηλαδή η δυσπλασία της κερκίδας του χεριού με ταυτόχρονη κύρτωση του αντιβραχίου. Το αποτέλεσμα της συγγενούς ραιβοχειρίας είναι η συρρίκνωση των μαλακών μορίων και τελικά η οπτική παραμόρφωση του χεριού.

• Η κοιλοποδία εντοπίζεται όταν η καμάρα του ποδιού έχει μεγάλο ύψος και αποτελεί, ως επί το πλείστον, σύμπτωμα άλλου νοσήματος που υποκρύπτεται, όπως είναι η μυϊκή δυστροφία και η πολιομυελίτιδα.

• Οι οστεοχονδρίτιδες, μια άλλη ορθοπαιδική πάθηση, είναι η μη φυσιολογική ανάπτυξη των επιφύσεων των οστών στη σπονδυλική στήλη, στη φτέρνα, στον άνω μηρό, στον καρπό και στην επιγονατίδα.

• Τέλος, υπάρχει και το συγγενές εξάρθρημα ισχίου, μια πάθηση που συνίσταται στη διαταραγμένη ανάπτυξη της άρθρωσης του ισχίου με αποτέλεσμα η μηριαία κεφαλή να μην ενώνεται με την κοτύλη.

Κάθε παιδοορθοπαιδική πάθηση απαιτεί εξέταση από έμπειρο ορθοπαιδικό χειρουργό, διότι αυτός είναι ο μόνος που έχει την εξειδίκευση να διαγνώσει το πρόβλημα, να ενημερώσει σωστά τους γονείς και να προτείνει τη βέλτιστη θεραπεία ανάλογα με την περίπτωση.

άλλες παθήσεις

Κάθε παιδοορθοπαιδική πάθηση απαιτεί εξέταση από έμπειρο ορθοπαιδικό χειρουργό, διότι αυτός είναι ο μόνος που έχει την εξειδίκευση να διαγνώσει το πρόβλημα, να ενημερώσει σωστά τους γονείς και να προτείνει τη βέλτιστη θεραπεία ανάλογα με την περίπτωση.