ΒΛΑΙΣΟΣ
ΜΕΓΑΛΟΣ
ΔΑΚΤΥΛΟΣ

Ο βλαισός μεγάλος δάκτυλος, το γνωστό σε όλους κότσι, είναι η πιο συχνά παρατηρούμενη ανατομική ανωμαλία στα πόδια. Στην πράξη το μεγάλο δάκτυλο μετατοπίζεται εξωτερικά δημιουργώντας έτσι μια εξόστωση στην εσωτερική πλευρά της άρθρωσης, η οποία τρίβεται με το ύφασμα των παπουτσιών και προκαλεί εξελκώσεις.
Τις περισσότερες φορές ο βλαισός μεγάλος δάκτυλος συνοδεύεται από στροφή του δακτύλου και από παραμόρφωση του δεύτερου δακτύλου, με τη μορφή της σφυροδακτυλίας. Παράλληλα, μπορεί να εμφανιστούν κάλοι επί του βλαισού ή επί των υπόλοιπων δακτύλων του ποδιού.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού διαδραματίζει πολλούς ρόλους στην καθημερινότητα του ανθρώπου καθώς συμβάλλει στη διατήρηση της ισορροπίας κατά την όρθια στάση, στη βάδιση. Συνεπώς, κάθε ανωμαλία επιφέρει δυσκολίες και αλλαγές στο σχήμα του ποδιού λόγω των προεξοχών που αναδύονται. Το βασικότερο σύμπτωμα αυτών των παραμορφώσεων είναι ο πόνος.
Keep this to have all items collapsed by default
It is hidden using css in the Advanced tab -> Custom CSS
Το κότσι μπορεί να πηγάζει από διάφορα αίτια, αλλά συνήθως οφείλεται στη χρήση στενών, τριγωνικών παπουτσιών με τακούνια για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα οποία πιέζουν τα δάκτυλα και τα οδηγούν σε θέσεις μη φυσιολογικές. Μάλιστα το 88% των γυναικών επιλέγει τέτοιου είδους παπούτσια με αποτέλεσμα το 55% εξ’ αυτών να εμφανίζει βλαισό μεγάλου δακτύλου 9 φορές πιο συχνά σε σχέση με τους άνδρες.
Εκτός αυτού όμως, υπάρχει και ο σημαντικός ρόλος της κληρονομικότητας. Έχει αποδειχθεί ότι ιθαγενείς της Αφρικής που δεν χρησιμοποιούσαν ποτέ παπούτσια εμφανίζουν βλαισό μεγάλο δάκτυλο. Το ίδιο παρατηρείται και σε μέλη της ίδιας οικογένειας με πρώτο βαθμό συγγένειας.
Στις πρώτες φάσεις του βλαισού μεγάλου δακτύλου μπορούν να χρησιμοποιηθούν ειδικοί νάρθηκες κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου, ώστε να διορθωθεί η θέση του δακτύλου. Όταν αυτό το μέτρο δεν αποδώσει, τότε η μόνη λύση είναι η χειρουργική, η οποία όμως δεν συστήνεται ποτέ μόνο για αισθητικούς λόγους. Το βασικό κριτήριο για να οδηγηθεί ο ασθενής στο χειρουργείο είναι να τίθενται μεγάλοι λειτουργικοί περιορισμοί, όπως δυσκολία βάδισης με ψηλά τακούνια, δυσκολία βάδισης ακόμη και με παντόφλες και έντονος πόνος.
Στην περίπτωση, δε, που ο πόνος εντοπίζεται μόνο στο κότσι, τότε τα μαλακά παπούτσια και τα επικάλια ενδέχεται να ανακουφίσουν τον πάσχοντα από τα συμπτώματα. Ακόμη και αν ο πόνος αφορά και το δεύτερο δάκτυλο, μπορεί ο διαχωριστήρας δακτύλων με επικάλια στα μικρά δάκτυλα να προσφέρει ανακούφιση.
Όταν πρόκειται για άτομο που χρησιμοποιεί συχνά ψηλά τακούνια, τότε εκτός του πόνου μπορεί να παρατηρηθεί πόνος και στις κεφαλές των μεταταρσίων. Σε αυτή την περίπτωση μπορούν να δοκιμαστούν πέλματα μεταταρσαλγίας και αν δεν παράγουν αποτέλεσμα τότε προκρίνεται η χειρουργική λύση για το μεγάλο δάκτυλο και τα μετατάρσια.

Εκτός των όσων προαναφέρθηκαν ως κριτήρια για την επιλογή της χειρουργικής θεραπείας, ο ορθοπαιδικός χειρουργός θα συνυπολογίσει και άλλες παραμέτρους, όπως είναι η ηλικία, η συνολική κατάσταση της υγείας του πάσχοντος, οι επιθυμίες του και η αποτελεσματικότητα των συντηρητικών μεθόδων αντιμετώπισης.
Εφόσον προκριθεί η επιλογή της χειρουργικής θεραπείας τότε εφαρμόζεται περιοχική αναισθησία ισχιακού και σαφηνούς νεύρου. Η επέμβαση αλλά και η μετεγχειρητική φάση είναι πλήρως ανώδυνες.
Με την επέμβαση ο ορθοπαιδικός στοχεύει στην αποκατάσταση της παραμόρφωσης με διορθωτικές οστεοτομίες οι οποίες τέμνουν το οστούν και το τοποθετούν στην αρχική θέση του. Εκεί, συγκρατείται με υλικά οστεοσύνθεσης και σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται επέμβαση και στα μαλακά μόρια, όπως διατομή ή μεταφορά τενόντων, θυλακοτομή κ.α.

Προς το παρόν κάποιες επεμβατικές τεχνικές με laser που δεν περιλαμβάνουν τομές και υλικά οστεοσύνθεσης είναι ακόμη υπό έλεγχο για την αποτελεσματικότητά τους.
Σήμερα, οι χειρουργικές τεχνικές οστεοσύνθεσης που επιλέγονται κυρίως είναι η περιφερική οστεοτομία Chevron, σε μικρής και μεσαίας βαρύτητας παραμορφώσεις, και η οστεοτομία Ludloff για τις οξείες παραμορφώσεις. Επίσης, η κεντρική θολωτή οστεοτομία έχει αποδώσει πολύ καλά αποτελέσματα.
Σε κάθε περίπτωση μετά την επέμβαση ο ασθενής θα λάβει αμέσως εξιτήριο από την κλινική ή το νοσοκομείο και μπορεί να ξεκινήσει το βάδισμα μετά από μερικές ώρες, χωρίς να νιώθει πόνο και χωρίς να έχει ανάγκη τις πατερίτσες, παρά μόνο ένα ειδικό παπούτσι το οποίο θα φοράει για 4-6 εβδομάδες.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο βλαισός μεγάλος δάκτυλος μπορεί να υποτροπιάσει, εάν δεν έχει γίνει η επιλογή της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής ή αν αυτή δεν έχει εκτελεστεί σωστά. Για αυτό έχει μεγάλη σημασία να ζητήσετε από τον χειρουργό ορθοπαιδικό σας να σας αναλύσει πλήρως τους λόγους για τους οποίους θα επιλέξει την χειρουργική τεχνική στην οποία θα υποβληθείτε.