ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ

Η εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης και των ιατρικών μηχανημάτων προσφέρει σήμερα τη δυνατότητα στους χειρουργούς ορθοπαιδικούς να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τα κατάγματα με ποικίλες σύγχρονες τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας.
Αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες όπως ηλεκτρονικούς υπολογιστές και ακτινοσκοπικά μηχανήματα, ο χειρουργός ορθοπαιδικός μπορεί να επιλέξει την κατάλληλη χειρουργική επέμβαση από μια σειρά εξελιγμένων μεθόδων για να θεραπεύσει ένα κάταγμα.
Τέτοιες μέθοδοι είναι:
- Η ενδομυελική ήλωση για κατάγματα βραχιονίου, μηριαίου και κνήμης
- Η οστεοσύνθεση ενδοαρθρικών καταγμάτων με αρθροσκοπική υποβοήθηση
- Η διαδερμική οστεοσύνθεση για κατάγματα του εγγύς βραχιονίου, των κνημιαίων κονδύλων, του σκαφοειδούς και άλλων μικρών οστών και των σφυρών
Keep this to have all items collapsed by default
It is hidden using css in the Advanced tab -> Custom CSS
Με τις τεχνικές οστεοσύνθεσης ελάχιστης επεμβατικότητας (Minimally Invasive Osteosynthesis) η έμφαση δίδεται στη διαδικασία της πώρωσης και στη βιολογία του κατάγματος, διότι έχει διαπιστωθεί ότι το αρχικό αιμάτωμα μετά το κάταγμα εμπεριέχει αυξητικούς παράγοντες οι οποίοι ευνοούν τη διαδικασία της πώρωσης. Ταυτόχρονα, η καλή αιμάτωση της περιοχής που έχει υποστεί κάταγμα έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία ώστε να γίνει σωστή επούλωση. Υπό αυτό το πρίσμα, σήμερα αποφεύγεται η διάνοιξη της εστίας του κατάγματος και το βάρος πέφτει στην έμμεση ανάταξη με ειδικούς χειρισμούς και τη σταθερή οστεοσύνθεση του κατάγματος αφήνοντας ανέπαφη την περιοχή πέριξ του κατάγματος με αποτέλεσμα να αιματώνονται επαρκώς οι γύρω ιστοί.
Οι τεχνικές οστεοσύνθεσης ελάχιστης επεμβατικότητας μπορούν να εφαρμοστούν στις περισσότερες περιπτώσεις καταγμάτων και χαρακτηρίζονται από μια σειρά πλεονεκτημάτων, όπως είναι η σύντομη νοσηλεία, οι μικρές τομές και οι πολύ μικρές πιθανότητες επιπλοκών, η ταχύτερη κινητοποίηση και η ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου.
Για να είναι επιτυχής η αντιμετώπιση ενός κατάγματος υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα-στόχοι που πρέπει να ακολουθήσει ο χειρουργός ορθοπαιδικός:
- Να ανατάξει το κάταγμα προκειμένου να αποκατασταθεί ο άξονας και η ανατομία του οστού
- Να πωρωθεί το κάταγμα
- Να σταματήσει ο πόνος
- Να ακινητοποιηθεί το οστό γρήγορα και κατάλληλα, ώστε ο ασθενής να κινητοποιηθεί άμεσα και να αποφευχθούν τυχόν επιπλοκές, ειδικά σε ασθενείς προχωρημένης ηλικίας

Η οστεοσύνθεση μπορεί να είναι εσωτερική ή εξωτερική, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του κατάγματος του ασθενούς.
Η εσωτερική οστεοσύνθεση διενεργείται με την ανοικτή ανάταξη του κατάγματος και τη σταθεροποίησή του με τη χρήση ειδικών πλακών με βίδες.
Η εξωτερική οστεοσύνθεση σταθεροποιεί το κάταγμα με τη βοήθεια βελόνων στο οστό, οι οποίες με τη σειρά τους συγκρατούνται εξωτερικά με μεταλλικά πλαίσια. Η σταθεροποίηση αυτή επιτυγχάνεται με πολλούς τρόπους, αλλά τα κυκλικά συστήματα Ilizarov αποδίδουν εξαιρετικές δυνατότητες πώρωσης των καταγμάτων και των ψευδαρθρώσεων και σηπτικών καταστάσεων.

Η ενδομυελική ήλωση επιλέγεται σε κατάγματα των μακρών οστών, όπως του μηριαίου, της κνήμης και του βραχιονίου, καθώς εξασφαλίζει τη σταθεροποίησή τους με την κλειστή τοποθέτηση του ήλου, δίχως δηλαδή να απαιτηθεί η διάνοιξη της περιοχής του κατάγματος.
Με την ενδομυελική ήλωση τα μαλακά μόρια που προσφύονται στο οστό παραμένουν ανέγγιχτα επιτρέποντας να συνεχίζεται ομαλά η αιμάτωση του οστού και συνεπώς να επιτυγχάνεται η γρήγορη πώρωση του κατάγματος. Παράλληλα, η ενδομυελική ήλωση προσφέρει εξαιρετικά ισχυρή σταθερότητα και κατά συνέπεια ταχεία αποκατάσταση. Επίσης, όταν θα αφαιρεθεί ο ήλος δεν απαιτείται ειδική προσοχή κατά τη διάρκεια φόρτισης του σκέλους.
Πρέπει να σημειωθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις καταγμάτων απαιτείται να γίνει συνδυασμός των προαναφερθέντων τεχνικών, ώστε να διασφαλιστούν η ανατομική σταθεροποίηση του κατάγματος και η ταχεία κινητοποίηση του ασθενούς που θα τον επαναφέρουν άμεσα και με πλήρη λειτουργικότητα στην καθημερινότητά του και στις δραστηριότητές τους.
Κατάγματα άκρας χειρός
Μπορεί συνήθως η θεραπεία να είναι συντηρητική, ωστόσο σχεδόν σε κάθε περίπτωση επιβάλλεται η ανατομική ανάταξη.
Τα ενδαρθρικά κατάγματα των φαλάγγων των δακτύλων πολλές φορές διογκώνουν την άρθρωση και προκαλούν πόνο, οπότε ο χειρουργός ορθοπαιδικός οφείλει να εξετάσει το ενδεχόμενο χειρουργικής αντιμετώπισης για να διασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Κατάγματα πηχεοκαρπικής
Ένα από τα συχνότερα κατάγματα είναι αυτό της πηχεοκαρπικής άρθρωσης, ειδικά σε ανθρώπους μέσης ηλικίας και γυναίκες που ταλαιπωρούνται από οστεοπόρωση ή οστεοπενία. Εφόσον ο συγκεκριμένος τύπος κατάγματος δεν αντιμετωπιστεί με τον κατάλληλο τρόπο, μπορεί να προκληθεί μόνιμη αναπηρία που συνοδεύεται από δυσκαμψία και παραμόρφωση του καρπού, αδυναμία και σε κάποιες περιπτώσεις σε οστεοαρθρίτιδα και πόνο.
Το ιδανικό αποτέλεσμα επέρχεται με τη χειρουργική αντιμετώπιση και συγκεκριμένα με την εξωτερική οστεοσύνθεση.
Κατάγματα αντιβραχίου (κερκίδας ή/και ωλένης)
Τις περισσότερες φορές τα κατάγματα αντιβραχίου συμβαίνουν σε ηλικιωμένους ανθρώπους έπειτα από πτώση. Όταν το κάταγμα είναι συντριπτικό και δεν μπορεί να γίνει κλειστή ανάταξη, τότε είναι απαραίτητη η χειρουργική αποκατάσταση των επιφανειών των αρθρώσεων και η συγκράτηση με ελεύθερες βελόνες ή εξωτερική οστεοσύνθεση.
Η σωστή ανάταξη των καταγμάτων έχει καθοριστική σημασία, καθώς η κερκίδα και η ωλένη περιστρέφονται εφαπτόμενες μεταξύ τους για να εκτελούν στροφικές κινήσεις.
Κατάγματα κεφαλής κερκίδας
Το κάταγμα της κεφαλής κερκίδας είναι το πιο κοινό στην περιοχή του αγκώνα και τις περισσότερες φορές προκαλείται από στήριξη στην παλάμη μετά από πτώση.
Αυτού του τύπου το κάταγμα χρήζει χειρουργικής αντιμετώπισης όταν διαπιστώνεται εκτεταμένη παραμόρφωση και συντριβή.

Κατάγματα κλείδας
Η θεραπεία των καταγμάτων της κλείδας εξαρτάται από το αν πληρούνται ορισμένα κριτήρια, όπως ο βαθμός της συντριβής και της παρεκτόπισης της κλείδας και η εντόπιση του κατάγματος.
Η χειρουργική θεραπεία προκρίνεται όταν επιβεβαιώνεται μεγάλη παρεκτόπιση και συντριβή ή όταν υπάρχουν επιπλοκές από τη συντηρητική θεραπεία, όπως η πώρωση σε λανθασμένη θέση.
Κατάγματα ποδοκνημικής
Η χειρουργική αντιμετώπιση των καταγμάτων της ποδοκνημικής επιλέγεται έναντι της συντηρητικής εφόσον έτσι επιτυγχάνεται η ανατομική ανάταξη. Σε κάθε περίπτωση αυτή η απόφαση πρέπει να ληφθεί την πρώτη μέρα, διότι από εκεί και μετά το οίδημα που σχηματίζεται θα επιβαρύνει τη χειρουργική διαδικασία.
Κατάγματα κνήμης
Αυτού του είδους τα κατάγματα μπορούν να αντιμετωπιστούν και συντηρητικά αλλά και χειρουργικά και μάλιστα με διαφορετικές μεθόδους. Είναι πολύ σημαντικό ο χειρουργός ορθοπαιδικός να έχει εμπειρία και γνώση αυτών των μεθόδων. Σε κάθε περίπτωση, εάν δεν υφίσταται παράλληλα και κάταγμα περόνης, ο ιατρός πρέπει να προκαλέσει κάταγμα χειρουργικά, με οστεοτομία της περόνης, για να αποφευχθεί η ψευδάρθρωση του κατάγματος της κνήμης. Όταν το κάταγμα είναι συντριπτικό, τότε προτιμάται η εξωτερική οστεοσύνθεση για διάστημα 4-6 εβδομάδων και ακολουθεί ο λειτουργικός νάρθηκας.
Κάταγμα επιγονατίδας
Όταν διαγιγνώσκεται ρήξη του επιγονατιδικού τένοντα, τότε η θεραπεία οφείλει να είναι χειρουργική και προσφέρει πολύ καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με την ακινητοποίηση που οδηγεί σε ατροφία τετρακέφαλου και αγκύλωση του γόνατος, καθώς επίσης και σε πρόγραμμα φυσιοθεραπειών για εκτενές διάστημα.
Ενδαρθρικά κατάγματα γόνατος
Σε αυτόν τον τύπο κατάγματος ο χειρουργός ορθοπαιδικός πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός για να αποφασίσει εάν απαιτείται συντηρητική ή χειρουργική αντιμετώπιση. Εάν καταλήξει στην τελευταία, τότε ανυψώνεται το σημείο με τη βλάβη χρησιμοποιώντας οστικά μοσχεύματα και συγκρατώντας το με βίδες και ειδική πλάκα. Η επέμβαση απαιτεί έμφαση στη λεπτομέρεια και εμπειρία για να μην προκληθεί μόνιμη αστάθεια στη βάδιση.
Κάταγμα μηρού
Το κάταγμα του μηρού αντιμετωπίζεται μόνο χειρουργικά και κατά προτίμηση με την τοποθέτηση ήλου εντός του αυλού, αντί πλάκας και βιδών στην εξωτερική επιφάνεια.
Κατάγματα ισχίου
Όπως και στην περίπτωση του μηρού έτσι και το κάταγμα του ισχίου αντιμετωπίζεται χειρουργικά, πλην μεμονωμένων περιπτώσεων, διότι διαφορετικά το ισχίο θα κολλήσει με λανθασμένο τρόπο καθιστώντας τον πάσχοντα ανίκανο να περπατήσει.